Biznes Simplex - logo
Profesjonalizm naszą domeną

Orzecznictwo: Opłata od wniosku o wpis w księdze wieczystej.

Od wniosku o wpis w księdze wieczystej prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności posadowionych na nim budynków pobiera się opłatę stałą określoną w art. 42 ust. 1 ustawy z 28.707.2005 o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594 ze zm.; dalej jako: KSCU) od wniosku o wpis każdego z tych praw – stwierdził Sąd Najwyższy.

„T” Sp. z o.o. oraz „B” Sp. z o.o. zawarły umowę sprzedaży działki i następnie złożyły wniosek o dokonanie wpisu prawa użytkowania wieczystego działki wraz z prawem własności zabudowań posadowionych na tej działce, na rzecz „B” Sp. z o.o. Od wpisu prawa wieczystego użytkowania i prawa własności budynku notariusz pobrał opłatę sądową w wysokości 200,00 zł na podstawie art. 42 ust. 1 KSCU. Przewodniczący Wydziału Ksiąg Wieczystych w Sądzie Rejonowym w G. zarządził na podstawie art. 5111 § 1 k.p.c. zwrot wniosku. W uzasadnieniu zarządzenia wskazał, że zgodnie z art. 42 ust. 1 KSCU opłatę stałą w kwocie 200,00 zł pobiera się od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Natomiast na mocy art. 45 ust. 2 KSCU, opłatę stałą określoną w art. 42 i 43 pobiera się odrębnie od wniosku o wpis każdego prawa, choćby wpis dwu lub więcej praw miał być dokonany na tej samej podstawie prawnej. Jak wskazano, prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności budynków i urządzeń znajdujących się na tym gruncie są ze sobą nierozerwalnie związane i nie jest dopuszczalny obrót tymi prawami z osobna.

„B” Sp. z o.o. wniosła zażalenie na to zarządzenie, zaś sąd II instancji uznał za zasadne przedstawienie Sądu Najwyższego zagadnienia prawnego w celu rozstrzygnięcia: czy w sprawach o wpis prawa użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności zabudowań posadowionych na tym gruncie pobierana jest opłata stała (art. 42 ust. 1 KSCU), czy też należy pobrać opłatę od żądania wpisu każdego z tych praw oddzielnie (art. 42 ust. 1 w zw. z art. 45 ust. 3 KSCU).

W uzasadnieniu wskazano, że na gruncie obowiązywania powyższych regulacji ukształtowała się różna praktyka orzecznicza sądów wieczystoksięgowych. Część z nich pobiera od wpisu prawa wieczystego użytkowania gruntu i związanego z nim prawa odrębnej własności budynków i urządzeń dwie opłaty, jedną za wpis prawa wieczystego użytkowania i drugą od wpisu prawa własności budynków i urządzeń (zob. uchwała SN z 29.04.2008 r., III CZP 18/8, OSNC Nr 6/2009, poz. 83 oraz postanowienie SN z 27.07.2007 r., I CSK 235/07, niepubl.). W innych utrwaloną praktyką jest pobieranie od wniosku o wpis takich praw jednej opłaty, a mianowicie od wpisu prawa głównego, a nie związanego.

W uzasadnieniu pytania wskazano, że wykładania gramatyczna art. 45 ust. 2 KSCU prowadzić mogłaby do wniosku, że skoro wpisowi podlegają dwa prawa, czyli prawo wieczystego użytkowania gruntu i prawo własności budynków, to należy uiścić opłaty stałe w wysokości określonej przez art. 42 ust. 1 KSCU. Podkreślono również, że z mocy art. 235 § 2 k.c. przysługująca wieczystemu użytkownikowi własności budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym, co może prowadzić do wniosku, że k.c. nadał prawu wieczystego użytkowania gruntu nadrzędny charakter w stosunku do prawa własności budynków na tym gruncie (zob. wyrok SN z 23.01.2003 r., II CKN 1155/00, niepubl.). Z uregulowań tych wyprowadzony został w doktrynie pogląd, że prawo własności budynków dzieli los prawny użytkowania wieczystego. Zbycie więc tego prawa odnosi się także do budynków, sama zaś własność budynków nie może być przeniesiona na inną osobę bez przeniesienia użytkowania wieczystego. W rezultacie użytkowanie wieczyste gruntu nie może być przedmiotem obrotu prawnego odrębnym od prawa własności budynków wzniesionym na tym gruncie, i odwrotnie, prawo własności nie może być przedmiotem obrotu prawnego odrębnym od prawa użytkowania wieczystego.
Sąd Najwyższy uznał, że w przypadku złożenia wniosku o wpis w księdze wieczystej prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności posadowionych na nim budynków, opłatą należną jest opłata stała w wysokości 200,00 zł naliczana od wniosku o wpis każdego ze wskazanych praw.


Uchwała SN z 12.12.2012 r., III CZP 81/12

« powrót

BIG InfoMonitor
Klauzula informacyjna RODO
Card image
windykacja

Oferta obejmuje pełen zakres czynności zmierzających do sprawnego odzyskania wierzytelności naszych klientów. więcej...

NASZA OFERTA
Card image
wierzytelności trudne

Stworzyliśmy unikatową w skali kraju usługę, jaką jest dochodzenie należności trudnych, uznanych za nieściągalne. więcej...

OFERTA SPECJALNA
Card image
biuro detektywistyczne

Oferujemy kompleksowy zakres usług detektywistycznych, zarówno dla biznesu jak i osób fizycznych. więcej...

NASZA OFERTA
back to top